શરીર સ્વસ્થ સમતોલ આહાર અને યોગ જરૂરી છે, તેમ મસાજ પણ શરીરને તંદુરસ્ત રાખવા માટે મહત્વનો ફાળો છે. મસાજ થી શરીર ખડતલ થાયછે.અને માંસપેશીઓને નવજન મળે છે તેથી જ ડિલિવરી પછી થોડા દિવસ massaged કરે છે.મસાજ શરીરને સીધુ પોષણ નો ડોઝ પહોંચે છે. મસાજ નબળા વ્યક્તિ માટે અકસીર ઈલાજ છે.શરીરથી સ્થૂળ વ્યક્તિ રોજ મસાજ કરે તો તેની સ્થુળતા ઓછી થાય છે.
મસાજ લાભ
૧. મસાજથી રક્તનો સંચાર સારો થાય છે અને શરીર જે ઓછીવતી અવ્યવસ્થા સર્જાતી હોય છે તે ઓછી થાય છે.
૨. મસાજથી ત્વચા ખડતલ થાય છે.
૩. મસાજ શરીર સાંધા લચીલા બનાવે છે અને વિવિધ અંગોની કામગીરી સુધારે છે.
૪. આ સંસ્થા યકૃત, પેટ અને નાના આંતરડાના, વગેરે જેવા પાચન અંગો મસાજ બોલ, જેથી આ અવયવોને તેમના કામ અસરકારક રીતે કામ કરે છે.
૫ મસાજથી પાચનતંત્રમાં સુધાર આવે છે, શરીર અન્ય અંગોમાં પણ સુધારા માટે કારણભૂત બને છે. છે.
૬. મસાજથી ફેફસામાં વિકૃતિઓ જેવી કે શરીરના અંગો દૂર મસાજ, મોટા આંતરડા, કિડની ત્વચા, વગેરેને પણ બળ મળે છે. આ વિકૃતિ શરીરમાં એકઠી નથી અને તે બહાર ઝડપી મેળવો.
૭. શરીરના જેમ કે ઘણા રોગો, સંધિવા, બાળકો, પક્ષઘાત સ્નાયુ સંબંધિત રોગ, ચેતા રોગ, ક્ષય, માથાનો દુખાવો, ખેંચાણ, વગેરે મસાજથી ઘણા લાભો છે.પણ સર્ત એ છે તે પુરી જાણકાર વ્યક્તિ પાસેથી માહિતિ અને તેની નિગરાનીની અંદર જ કરવી જોઈએ.
૮. મસાજ ચરબીને ઓગાળવામાં મદદ કરી શકે છે.
૯. મસાજ ત્વચાના છિદ્ર વિકસાવવામાં મદદ આવે છે.
૧૦. મસાજ સ્નાયુઓ મજબુત બને છે અને શરીરમાં લચીકતા,चपलता અને મજબૂતી વધે છે.
૧૧. અનેક હઠીલા રોગો માટે રિસોર્ટ ખાતે માલિશ કરવા આવે છે. શરીરમાં આરામ અને તણાવ મસાજ દ્રારા પ્રાપ્ત થાય છે
૧૨. મસાજથી શરીરમાં મજબુતી આવે છે તેમજ શરીરનો વિકાસ સારો થાય છે.
૧૩. ધણી કમજોર વ્યક્તિ અને જે કસરત કરતા નથી તેને મસાજ દ્રારા લાભ પહોચાડી શકાય છે
મસાજ ના પ્રકાર
વિવિધ રોગો અને સમસ્યાઓ વિવિધ મસાજ કરી શકાય છે. એટલે કે –
૧. તેલ મસાજ, ૨. સુકા મસાજ, ૩. શીત મસાજ, ૪. પાવડર મસાજ ૫ અરોમાથેરેપી મસાજ.
૧. નબળા અને પાતળા – પાતળા વ્યક્તિઓ તેલ મસાજ ખૂબ ફાયદાકારક છે.
૨ ચરબી અથવા સ્થૂળતા માટે સુકી મસાજ અને ઠંડા મસાજ વધુ લાભ આપે છે. સાંધામાં દુખાવો, પીઠના દુખાવા, પગ દુખાવો, પોલિયો વગેરે ischialgia અને ગરમ માલિશ બાળકો માટે ફાયદાકારક છે.
૩.થાક દુર કરવા માટે સુકી મસાજ પાવડર, તેલ મસાજ કરવી જોઈએ.કોઈ એક રોગમાંતે જગ્યાએ અંગ મસાજ કરવાથી ચોક્કસ ઘણા લાભ થાય છે.શ્વાસનળીનો સોજો છાતી, અને બેક, પેટ કબજિયાત, માથાનો દુખાવો, ગૃધ્રસી વડા અને દર્દીની અનન્ય લાભ મસાજ કરવથી થાય છે.તણાવ અને ડિપ્રેસન માટે અરોમાથેરેપી મસાજ કરાય છે જે નસ અને નાડીમાં નિર્જીવતા દુર કરીને મગજમાં શાંતિ લાવે છે.
જે મસાજ કરે છે,મસાજ માટે વિવિધ પ્રકારના તેલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે ધરમાં દાદી-નાની શુધ્ધ સરસવના તેલની મસાજ ઉચિત માને છે જો મસાજ બાળાકોને કરવી હોય તો સરસવના તેલમાં થોડી અજવાઈન અથવા એક-બે કળી લસણની નાખવાની હોય છે.આ ગરમ તેલની મસાજ કરવાથી શર્દીની અસર ઓછી થાય છે.
આર્યુવેદમાં વાતાવરણની અનુસાર તેલની મસાજ કરવાના ફાયદા બતાવ્યા છે.
૧.મસાજ માટે તલ તેલ, ઓલિવ, નાળિયેર, બદામ, લાખ અને રાઈનું તેલ ફાયદાકારક છે. આ તેલ શુદ્ધ હોવું જ જોઈએ.બીજું તેલને વાપરવા માટે થોડું હૂંફાળું રાખવું જરુરી છે આમ કરવાથી તેલ શરીર જાય છે અને યોગ્ય લાભ મળે છે.
૨.અરોમા થેરેપીમાં સુવાસ ઉપચાર મસાજ ચંદન, લવંડર, ગુલાબ અથવા જાસ્મીન વગેરે શુદ્ધ મહત્વની તેલ માલિશ તેલ ની સુગંધ સાથે મિશ્ર તેલ પ્રચલિત છે.સુવાસ મસાજ થેરપી મન – મગજમાં ખાસ તાજગી આપે છે. તણાવને દુર કરવા માટે આ પ્રકારના તેલ ફાયદાકારક છે.
3. રોગ દૂર કરવા માટે જડીબુટ્ટીઓ તેલ હર્બલ તેલ સાથે ઉકાળવામાં આવે છે મસાજથી અમુક રોગમાં ચોક્કસ જડીબુટ્ટીઓ લાભ મળે છે. આ તેલ રોગ દૂર કરવા માટે તે મદદરૂપ છે. તલ તેલ ચરબી સેલ્યુલાઇટ દૂર કરવા માટે, લીમડો, અશ્વગંધા દેવદાર, અને ચંદન આવશ્યક તેલ મિશ્રણ વપરાય છે. શરીર અને મસજથી અનિચ્છનીય અને ઝેરી પદાર્થો ઝડપથી બહાર નીકળી જાય છે, શરીર હલકુ લાગે છે. એ જ રીતે, સંધિવા જેવા રોગોમાં ઔષધિ યુકત તેલથી ખાસ ભાગમાં મસાજ કરવથી ફાયદો થાય છે.
મસાજ ના તેલથી નુકસાન સંભાવના પણ હોય વધારે હોય છે માટે રોજ હલ્કી મસાજ જાતે કરવી જોઈએ. પરંતુ મસાજ કોઈને જાણકારની દેખરેખ નીચે જ કરવી જોઈએ.
નાના બાળકોની મસાજ ધીમે ધીમે કરવી જોઈએ. જો તમે તમારી પોતાની માલિશ કરી રહી છે નરમાશથી હાથની મસાજકરો સ્નાયુઓ પર દબાણ રાખીને નીચેથી ઉપરની તરફ કરો.